**آيين نامه دوره كارشناسيارشد ناپیوسته **
مرجع صدور: شورای برنامه ریزی آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
تاریخ تصویب: 15/01/1388
تاریخ ابلاغ: 19/01/1388
**************
فصل اول
ماده1- هدف از تدوين آييننامه دورههاي كارشناسي ارشد به سه شيوه «آموزشي- پژوهشي»، «آموزشي» و «پژوهشي»، تقويت و توسعه دورههاي تحصيلات تكميلي، ارتقاي كيفيت، تنوع بخشي به شيوههاي نوين ارايه آموزش، پاسخگويي مناسب به افزايش تقاضا براي ورود به دورههاي تحصيلات تكميلي، تقويت و ارتقاي سطح كيفي و كمي اين دورهها و همسانسازي آن با برنامههاي توسعه و ديگر اسناد راهبردي كشور است تا با بهرهمندي از آن در تربيت متخصصان و پژوهشگران ماهر و برجسته در سطح كشور بكوشيم.
**************
ماده 2- تعاريف
دوره كارشناسيارشد ناپيوسته: دورهاي بالاتر از دوره كارشناسي است كه براساس برنامههاي مصوب شوراي گسترش آموزش عالي، به اخذ مدرك كارشناسيارشد در رشته مربوط منتهي ميشود.
شيوه آموزشي- پژوهشي: دورهاي كه محتواي برنامه آن مشتمل بر واحدهاي درسي و پاياننامه است.
شيوه آموزشي: دورهاي با محوريت آموزش ، است كه دانشجو پس از گذراندن واحدهاي درسي و بدون گذراندن پاياننامه دانشآموخته ميشود .
شيوه پژوهشي: دورهاي با محوريت پژوهش كه دستاورد آن (ارائه فناوري جديد، ارائه نظريه و ايده جديد، توليد دانش فني، ثبت اختراع،...) شود و مشتمل بر اخذ واحدهاي درسي محدود و الزام به ارايه پاياننامه است.
پاياننامه: فعاليت پژوهشي- تحقيقاتي است كه در يك زمينه رشته تحصيلي مربوط و تحت راهنمايي استاد راهنما انجام ميگيرد.
مؤسسه: منظور دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالي و پژوهشي مجري دورههاي كارشناسيارشد است.
شورا: منظور شوراي تحصيلات تكميلي مؤسسه است.
سمينار: منظور تحقيق و تتبع نظري است.
**************
ماده3- نحوه اجراي دوره: اين دوره به صورت روزانه، شبانه، نيمهحضوري، آموزش الكترونيكي و بينالمللي طبق ضوابط مربوط قابل اجرا ميباشد.
**************
فصل دوم
ماده 4- شرايط ورود
الف- داشتن شرايط عمومي ورود به آموزش عالي.
ب- دارا بودن مدرك رسمي پايان دوره كارشناسي اعم از پيوسته و ناپيوسته مورد تأييد وزارت علوم، تحقيقات و فناوري.
ج- قبولي در آزمون ورودي مورد تأييد وزارت يا كسب پذيرش از مؤسسه براساس مقررات مصوب.
**************
فصل سوم
ماده5- دروس جبراني
چنانچه رشته دوره كارشناسي با رشته دوره تجانس نداشته باشد دانشجو بايد به تشخيص گروه آموزشي، تعدادي از دروس را تحت عنوان جبراني بگذراند.
تبصره 1- حداكثر دروس جبراني 12 واحد ميباشد كه در ابتداي دوره قبل از دروس اصلي ارائه ميشود.
تبصره 2- در انتخاب دروس، اولويت با دروس جبراني است تعيين تعداد و عناوين دروس براساس برنامه مصوب در هر رشته و زمان انتخاب آنها بر عهده شوراي گروه است.
تبصره 3- دروسي را كه دانشجو قبلاً در دوره كارشناسي گذرانده است، تكرار آن در صورتي كه عنوان درس براساس سرفصل برنامه مصوب كارشناسي ارشد باشد، مجاز نيست.
تبصره 4- حداقل نمره قبولي در هر درس اعم از دروس دوره يا جبراني 12 است.
**************
ماده 6- مؤسسه موظف است به تناسب تعداد پذيرفتهشدگان در اين دوره، مشاور تحصيلي براي هدايت دانشجويان تعيين نمايد.
**************
ماده 7- تعداد واحدهاي درسي را كه دانشجو بايد در هر نيمسال تحصيلي در اين دوره اخذ نمايد حداقل 8 و حداكثر 12 است.
**************
ماده 8- ارزشيابي تحصيلي
ميانگين نمرات دانشجو در دو نيمسال نبايد از 14 كمتر باشد.
**************
ماده 9- آخرين نيمسال تحصيلي، دانشجو از شرط حداقل اخذ واحد معاف است و چنانچه ميانگين نمره دانشجو در اين نيمسال كمتر از 14 باشد، مشروط تلقي ميشود.
**************
ماده10- ميانگين كل نمرات دانشجو در پايان دوره نبايد از 14 كمتر باشد، در غير اين صورت، دانشآموخته دوره كارشناسيارشد شناخته نميشود.
تبصره- دانشجويي كه پس از گذراندن كليه دروس دوره در هر سه شيوه، ميانگين كل نمرات او از 14 كمتر باشد- در صورتي كه حداكثر مدت مجاز تحصيل وي به پايان نرسيده باشد- ميتواند دروسي را كه در آنها نمره كمتر از 14 احراز كرده است، فقط در يك نيمسال تكرار كند و در صورت جبران كمبود ميانگين كل، دانشآموخته ميشود. دانشجويي كه به هر دليل نتوانند از اين فرصت استفاده كند، از ادامه تحصيل محروم ميشود و مدركي دريافت نميكند.
**************
فصل چهارم
ماده 11- حضور و غياب
حضور دانشجو در تمامي برنامههاي درسي و ديگر فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي دوره الزامي است. غيبت دانشجو در هر درس نبايد از 16/3 مجموع ساعات آن درس تجاوز كند، در غير اين صورت نمره دانشجو در آن درس صفر محسوب ميشود.
تبصره 1: در صورتي كه غيبت دانشجو در يك درس، بيش از حد مجاز بوده و از نظر مؤسسه، موجه تشخيص داده شود، آن درس از مجموعه دروس انتخابي دانشجو حذف ميشود. در اين صورت رعايت حد نصاب 8 واحد در آن نيمسال الزامي نيست. ولي آن نيمسال از نظر طول تحصيل براي دانشجو يك نيمسال كامل محسوب ميشود.
تبصره 2: غيبت در شيوه پژوهشي، ارزيابي ناموفق واحدهاي پژوهشي اخذ شده در آن نيمسال است كه طبق نظر هيأت داوران در ماده 33 انجام ميشود.
**************
ماده 12- غيبت غير موجه در امتحان هر درس منجر به نمره صفر در آن درس ميشود.
تبصره: در صورتي كه غيبت دانشجو در امتحان، از نظر مؤسسه، موجه تشخيص داده شود، درس مزبور حذف ميشود.
**************
فصل پنجم
ماده13- مرخصي تحصيلي
دانشجوي دوره كارشناسيارشد در هر سه شيوه ميتواند حداكثر يك نيمسال از مرخصي تحصيلي استفاده نمايد، مدت مذكور جزو سنوات تحصيلي دانشجو محسوب ميشود.
**************
ماده14- انصراف، اخراج و ترك تحصيل
دانشجو ميتواند به هر دليل از تحصيل اعلام انصراف نمايد. در اينصورت بايد درخواست خود را مبني بر انصراف به مؤسسه تسليم نمايد. چنانچه دانشجو بعد از يك ماه درخواست خود را پس نگيرد، آن مؤسسه نسبت به صدور گواهي انصراف اقدام مينمايد.
تبصره1- دانشجوي انصرافي يا اخراج از تحصيل ( مشروطي دو نيمسال، سنوات بيش از حد مجاز) موظف است به تعهداتي كه سپرده است عمل نمايد.
تبصره2- دانشجوي منصرف يا محروم از تحصيل ميتواند درصورت تسويه حساب كامل با مؤسسه مجدداً درآزمون شركت نمايد.
**************
ماده15- طول دوره
طول مدت دوره در هر سه شيوه حداكثر 2 سال مشتمل بر 4 نيمسال تحصيلي است.
تبصره- درموارداستثنايي افزايش طول مدت دوره با توجه به مصوبات هيات امنا و ارايه گزارش توجيهي مناسب توسط دانشجو و تاييد استاد راهنما و تصويب شوراي تحصيلات تكميلي دانشكده و دانشگاه مجاز است. در هر صورت مدت دوره در هر سه شيوه نبايد از 5/2 سال تجاوز نمايد.
**************
ماده16- انتقال ، تغيير رشته و مهمان
انتقال و تغيير رشته در هر سه شيوه دوره كارشناسيارشد ممنوع است.
تبصره 1- انتقال از دوره شبانه به روزانه ، نيمه حضوري و آموزش الكترونيكي به حضوري اعم از (روزانه و شبانه) و از دانشگاههاي غير دولتي به دانشگاههاي دولتي ممنوع است.
تبصره 2- انتقال از يك شيوه به شيوه ديگر با رعايت سنوات دوره در اختيار مؤسسه آموزش عالي است.
تبصره 3- هر دانشجو در هر سه شيوه كارشناسيارشد ميتواند حداكثردو نيمسال را با موافقت مؤسسه مبدأ و مقصد به عنوان مهمان بگذراند.
**************
ماده17- معادل سازي دروس در دوره كارشناسيارشد با نظر گروه آموزشي و با شرايط زير امكانپذير است.
الف- پذيرش وي براي ورود به دوره مورد تأييد وزارت باشد.
ب- مؤسسه قبلي دانشجو در رشته تحصيلي مورد تأييد وزارت باشد.
ج- سرفصل دروس گذرانده دانشجو براساس برنامههاي مصوب شوراي برنامهريزي باشد.
**************
ماده18- استاد راهنما
استاد راهنما دردوره كارشناسيارشد آموزشي- پژوهشي و پژوهشي به پيشنهاد دانشجو و با موافقت يكي از اعضاي هيات علمي با مرتبه حداقل استادياري و تأييد شورا تعيين ميشود.
تبصره- چنانچه استاد راهنما خارج از مؤسسه آموزش عالي انتخاب ميشود به جاي شرط استادياري داشتن مدرك دكتري الزامي است.
**************
ماده 19- استاد مشاور به پيشنهاد استاد راهنما پس از تأييد شوراي گروه از اعضاي هيأت علمي داخل يا متخصصان خارج از دانشگاه انتخاب ميشود.
**************
ماده 20 - ارزشيابي پايان نامه
الف- نمره از 19 تا 20 : عالي
نمره از 18 تا 99/18: بسيار خوب
نمره از 16 تا 99/17: خوب
نمره از 14 تا 99/15: قابل قبول
ب- نمره كمتر از 14: غيرقابل قبول
تبصره - چنانچه ارزشيابي پايان نامه غير قابل قبول باشد دانشجو مجاز است حداكثر يك نيمسال در مدت مجاز تحصيل در جلسه دفاعيه شركت و مجدداً از پايان نامه دفاع كند. دانشجويي که در فرصت تعيين شده نتواند از پايان نامه خود با موفقيت دفاع نمايد، از ادامه تحصيل و دريافت مدرک تحصيلي محروم مي شود.
**************
ماده 21- به دانشجوي کارشناسيارشد که به هر دليل از تحصيل باز مي ماند، فقط يک گواهي که دانشجو چه دروسي را در چند واحد و با چه نمره اي گذرانده است اعطا ميشود.
**************
ماده 22- ارزشيابي پايان نامه در جلسه دفاعيه توسط هيأت داوران انجام ميشود.
**************
ماده 23- تركيب هيأت داوران براساس دستورالعمل شورا است.
**************
ماده 24- گواهينامه پايان دوره كارشناسيارشد به هر سه شيوه (آموزشي- پژوهشي، آموزشي، و پژوهشي) ارزش يکساني داشته و ميتوانند در دوره تحصيلي بالاتر ادامه تحصيل دهند.
**************
ماده 25- تعداد واحدهاي دوره كارشناسيارشد در هر سه شيوه (آموزشي- پژوهشي، آموزشي، و پژوهشي) بر حسب رشته حداقل 28 و حداکثر 32 واحد است.
**************
الف- شيوه آموزشي- پژوهشي
ماده26- تعداد واحد پايان نامه در اين شيوه حداقل 4 و حداكثر 6 واحد درسي براي همه رشتهها و براساس برنامه مصوب ميباشد.
****
ماده 27- پايان نامه
دانشجو موظف است طبق برنامه زمان بندي ذكر شده در اين مجموعه ( صفحه 18) نسبت به انتخاب استاد راهنما و موضوع پايان نامه و تصويب آن اقدام كند.
**************
ب- شيوه آموزشي
ماده 28- در اين شيوه تمامي دوره به صورت واحدهاي درسي بدون پايان نامه خواهد بود كه گذراندن حداقل 2 و حداكثر 4 واحد سمينار (تحقيق و تتبع نظري) الزامي است.
**************
ج- شيوه پژوهشي
ماده 29 – اين شيوه پذيرش براي مؤسسات پژوهشي بوده و در مورد مؤسسات آموزشي منوط به تأمين کل هزينه ها (انجام تحقيق و حق الزحمه پايان نامه) از محل درآمدهاي اختصاصي طرح پژوهشي کاربردي استاد راهنما قابل اجرا مي باشد.
****
ماده 30 - دانشجو طي نيمسال اول موظف است موضوع پژوهش خود را با نظر استاد راهنما و تأييد گروه انتخاب نمايد.
****
ماده 31 – تعداد واحدهاي درسي در اين شيوه 6 تا 10 واحد است و دانشجو مي تواند همزمان با واحدهاي آموزشي، واحدهاي پژوهشي خود را با نظر استاد راهنما و تأييد گروه انتخاب نمايد.
****
ماده 32- حضور و غياب دانشجو در مرحله پژوهش در اين شيوه با نظر استاد راهنما و تأييد گروه و بر اساس تعداد جلسات مشاوره و راهنمايي صورت مي پذيرد.
****
ماده 33 – روند پيشرفت پژوهش دانشجو در هر نيمسال با حضور استاد راهنما، نماينده تحصيلات تکميلي مؤسسه و يکنفر از اعضاي هيأت علمي متخصص به انتخاب مدير گروه ذيربط، مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
تبصره 1: كل واحدهاي پاياننامه در اين شيوه به سه نيمسال تقسيم شده و دانشجو در هر نيمسال يك سوم () آنها را تحت عنوان بخش اول پاياننامه اخذ مينمايد.
تبصره 2- حداقل نمره قبولي پس از داوري روند پيشرفت پژوهش دانشجو در هر نيمسال نمره 14 است.
تبصره 3- چنانچه نمره پيشرفت پژوهشي دانشجو در هر ارزيابي كمتر از 14 باشد وي در آن نيمسال مشروط تلقي ميشود.
****
ماده34 - ارزيابي نهايي در اين شيوه، دفاع از پايان نامه است كه در آخرين مرحله تحصيل دانشجو انجام ميشود.
**************
ساير مقررات:
ماده 35- اجراي هر يك از شيوهها «آموزشي- پژوهشي»، «آموزشي» و «پژوهشي» دردوره توسط مؤسسه با مجوز از شوراي گسترش آموزش عالي مجاز است.
**************
ماده 36- در مواردي كه آييننامه ساكت است تصميم گيري بر عهده شورا ميباشد.
**************
ماده 37 - آييننامه در بر گيرنده اصول و ضوابط كلي دوره كارشناسيارشد به سه شيوه اجرايي ميباشد و مؤسسه موظف است دستورالعمل اجرايي آن را در چارچوب آييننامه تدوين و پس از تصويب در شورا اجرا كند.
**************
ماده 38 – تفسیر آیین نامه بر عهده معاونت آموزشی وزارت است و در صورت بروز ابهام، نظر معاونت مذکور مورد استناد قرار خواهد گرفت.
**************
ماده 39 – آیین نامه آموزشی دوره کارشناسی ارشد در 39 ماده و 19 تبصره در جلسه 714 مورخ 15/1/88 شورای برنامه ریزی آموزش عالی به تصویب وزیر محترم علوم، تحقیقات و فناوری رسید و از نیمسال اول تحصیلی 89-88 به مدت سه سال قابل اجرا است که پس از مدت مذکور با ارزیابی از خروجی های دوره و در صورت موافقت تمدید خواهد شد. با ابلاغ این آیین نامه، کلیه آیین نامه ها و بخشنامه های مغایر با آن ملغی اعلام می شود.